HPV DNA Aşısı: Sağlığınız İçin Önemli Bir Koruma

HPV Nedir? HPV (Human Papilloma Virus), cilt ve mukozalarda enfeksiyona neden olan yaygın bir virüstür. 200’den fazla tipi bulunan bu virüs, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar arasında en yaygın olanıdır. HPV’nin bazı tipleri düşük risk grubunda yer alırken, bazı tipleri ise yüksek risklidir ve rahim ağzı kanseri, anüs kanseri, genital siğiller gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

HPV DNA Aşısı Nedir?

HPV DNA aşısı, HPV enfeksiyonuna karşı koruma sağlayan ve bağışıklık sistemini güçlendiren bir aşıdır. Aşı, yüksek risk grubundaki HPV tiplerine karşı vücudun bağışıklık geliştirmesini sağlar. Şu anda piyasada iki tür HPV aşısı bulunmaktadır:

1. Bivalent Aşı: HPV 16 ve 18 tiplerine karşı koruma sağlar. Bu iki tip, rahim ağzı kanserlerinin %70’inden sorumludur.
2. Quadrivalent ve Nonavalent Aşılar: Hem düşük risk (tip 6 ve 11) hem de yüksek risk grubundaki (tip 16, 18 ve daha fazlası) HPV tiplerine karşı koruma sağlar. Ayrıca genital siğillere yol açan HPV tiplerine karşı da koruyucudur.

Kimler HPV Aşısı Olmalı?

HPV aşısı, özellikle genç yaşlardaki bireylerin korunmasını hedefler. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve diğer sağlık otoriteleri, aşının hem kız hem de erkek çocuklara 9-14 yaş arasında yapılmasını önerir. Ancak, aşının 45 yaşına kadar olan bireylerde de etkili olduğu ve koruma sağladığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu nedenle, daha ileri yaşlarda da HPV aşısı yapılabilir.

HPV Aşısının Faydaları Nelerdir?

1. Rahim Ağzı Kanseri Riskini Azaltır: HPV, rahim ağzı kanserine yol açan en önemli etkenlerden biridir. Aşı, bu kanser türünü önlemede oldukça etkilidir.
2. Diğer Kanser Türlerine Karşı Koruma Sağlar: Anüs, penis, vulva ve vajina kanserleri gibi HPV’nin yol açabileceği diğer kanser türlerine karşı da koruyucudur.
3. Genital Siğilleri Önler: Düşük risk grubundaki HPV tipleri genital siğillere neden olur. Aşı, bu siğillerin oluşumunu önler.
4. Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: HPV aşısı, virüse karşı bağışıklık yanıtı oluşturarak gelecekte enfeksiyon kapma riskini minimuma indirir.

HPV Aşısı Güvenli Midir?

HPV aşısı, yıllar süren klinik araştırmalar sonucunda geliştirilen ve dünya genelinde milyonlarca kişiye uygulanan güvenli bir aşıdır. Yan etkileri genellikle hafif ve geçicidir. En sık görülen yan etkiler arasında enjeksiyon bölgesinde kızarıklık, hafif ağrı ve şişlik bulunur. Nadir durumlarda baş ağrısı, mide bulantısı veya hafif ateş görülebilir.

Aşı Yaptırmak İçin En Uygun Zaman Nedir?

HPV aşısı, cinsel yaşama başlamadan önce yapılması en etkili olan aşıdır. Çünkü cinsel ilişki, HPV’nin en yaygın bulaşma yoludur. Bu nedenle, aşının ergenlik döneminde (9-14 yaş) yapılması önerilir. Ancak, cinsel yaşama başlamış veya daha ileri yaşlarda olan bireyler de aşıdan fayda görebilir.

Aşının Uygulanma Şekli ve Dozu

HPV aşısı, kol kasına (deltoid kası) yapılan intramüsküler enjeksiyon şeklinde uygulanır. Yaşa göre doz sayısı değişebilir:

• 9-14 Yaş: İki doz (6-12 ay arayla yapılır)
• 15 Yaş ve Üzeri: Üç doz (0, 1-2 ay ve 6. ayda uygulanır)

Dozların tamamlanması, tam koruma sağlanması açısından önemlidir. Bu nedenle, tüm dozların önerilen sürelerde yapılmasına özen gösterilmelidir.

HPV Aşısı Hakkında Sık Sorulan Sorular

1. Aşı olmak neden önemlidir?
HPV aşısı, kanser önleyici bir aşı olarak tanımlanabilir. Rahim ağzı kanseri ve diğer HPV’ye bağlı kanserlerden korunmak için güvenli ve etkili bir yöntemdir.

2. Aşı olduktan sonra da düzenli tarama yapılmalı mı?
Evet. HPV aşısı, kanser riskini büyük ölçüde azaltsa da, tüm HPV tiplerine karşı koruma sağlamaz. Bu nedenle, özellikle rahim ağzı kanseri taraması (Pap Smear testi) gibi düzenli kontrollerin yapılması önerilir.

3. Erkekler de aşı olmalı mı?
Evet. HPV enfeksiyonu sadece kadınlarda değil, erkeklerde de kanser ve siğillere yol açabilir. Ayrıca, erkeklerin aşılanması, toplum genelindeki HPV yayılımını azaltarak toplumsal koruma sağlar.

4. Aşıyı kaçıranlar ne yapmalı?
Eğer önerilen yaş aralığında aşı yapılmadıysa, en kısa sürede aşıya başlanması önerilir. Aşı yaşı kaçırıldığında bile, ileri yaşlarda aşının koruyucu etkisinden yararlanılabilir.

Op.Dr.Emrah KIZILDAĞ